Bijdrage Jaar­stukken 2022

Jaarstukken

Voorzitter, voor ons liggen de jaarstukken van 2022. Voordat dat ik daar op in ga wil de Partij voor de Dieren eerst de ambtelijke organisatie en de griffie bedanken voor hun inzet. De opgaven in de stad zijn groot en complex, het personeel is schaars en de raad laat in de diverse dossiers flink van zich horen. Wij erkennen dat het hard werken is met beperkte middelen en capaciteit, nogmaals onze dank.

Voorzitter, voor de meesten was 2022 het jaar waarin het rad weer ging draaien en alles weer op gang kwam inclusief de investeringen van dit college. Maar om van ‘we draaien op volle kracht’ te spreken is het ons inziens nog iets te vroeg. De jaarrekening laat met indicatoren en financiële analyses zien wat we gedaan hebben en hoe we er financieel voor staan. Maar wat we eigenlijk boven water willen halen, is het volgende: Is het voor de inwoners, de dieren en de natuur en het milieu in Haarlem een beetje beter geworden afgelopen jaar? Wat zijn de verhalen die we tussen de regels en cijfers door lezen?

Eerst de dieren. Bijv honden, die zijn nog steeds een fijne verdienste voor de gemeente, 6 ton maar liefst. Maar is er ook maar 1 hondenlosloopveld bijgekomen? Nee. Is er een tegemoetkoming voor minima gekomen voor hun kosten bij de dierenarts? Ook niet. De hondenbelasting is een algemene opbrengstbelasting waarvoor geen directe tegenprestatie door de gemeente is vereist. De hond als verdienmodel, het blijft wat ons betreft een slechte paragraaf in deze jaarrekening.

Dan de stand van de natuur, de biodiversiteit en de bijen. Het aantal wilde bijensoorten dat als indicator voor de biodiversiteit wordt genomen is ten opzichte van 2 jaar eerder, 22% lager. Dat zou kunnen liggen aan het weer. Maar vele wetenschappers vrezen dat het kaartenhuis van de biodiversiteit aan het instorten is. En ik vraag me af waar het college zit, meer aan de kant van het weer of meer aan de kant van de verslechtering van de biodiversiteit. Want we lezen in onze Artikel 32 vragen weliswaar dat het college de urgentie voelt, maar waarom staat de uitvoering dan nog niet in crisis modus. Want er staat bijv ook, we nemen dit jaar de tijd om de nieuwe werkwijze vast te stellen van de Dagelijks Beheer Contracten en dat daarna als uitkomst dan zou kunnen zijn dat werknemers van Spaarnelanden en onderaannemers cursussen gaan volgen. Voorzitter, daar hebben we toch geen jaar voor nodig?

Op papier is er meer ecologisch te beheren gebied bij gekomen, maar in de praktijk is er in 2022 niets veranderd. Er is klein beetje groenoppervlak in de openbare ruimte bijgekomen in 2022, maar ten opzichte van 2017 is er 4 hectare groen uit de openbare ruimte verdwenen. Er wordt nog steeds geklepeld en in plaats van de 500 geplande bomen zijn er in 2022 slechts 255 geplant, terwijl hier notabene extra geld voor was. Maw, het schiet voor ons gevoel niet zo op.

En ook in ruimtelijke plannen zien we dat er vrij gemakkelijk bomen worden gekapt voor huizen en infrastructuur. Er worden woontorens in een park gepland en eenmaal gepland groen wordt vaak gedegradeerd tot een lapje schaamgroen omdat er meer ruimte voor parkeren moet komen. Hoe anders is dat bijv in Amersfoort waar ook 10.000 woningen worden gebouwd maar wel de keuze is gemaakt dat dat niet ten koste van het bestaande areaal aan groen mag gaan en elke te kappen boom via het bureau van de wethouder gaat voor een laatste check.

Voorzitter, dit college heeft ervoor gekozen om opgaven voor groen, mobiliteit, energietransitie en klimaatadaptatie als deelopgave mee te nemen voor technische onderhoudswerken. Werk met werk maken zoals dat dan heet. Aan de ene kant begrijpen we het, aan de andere kant maken we er ons ook zorgen over. De vraag is hoe lang die aanpak nog stand kan houden, want onderhoud aan openbare werken kennen een lange planning, vaak met vertraging maar ondertussen worden we keihard ingehaald door de klimaatcrisis en biodiversiteitscrisis. Door droogte, hitte of ineens heel veel regen waardoor riool overstorten voor grote vissensterfte zorgen zoals we afgelopen weken in de Leidse Vaart zagen.

En richting bewoners houdt men vooral de wortel voor met sympathieke acties zoals het tegelwippen en de Duintuinen. Stuk voor stuk mooie initiatieven en op kleine schaal zeker effectief, de vraag is of we het daarmee gaan redden. In Duitsland pakken ze het iets steviger aan. Zo zijn er al diverse deelstaten die een verbod op grindtuinen hebben ingesteld. Want niet hittebestendig, slecht voor natuur, levert problemen op voor het riool en ook nog eens foeilelijk. Hoe kan het dan dat dit college zo terughoudend was en is om maatregelen die verharding tegengaan te op te nemen bijv in de prestatieafspraken met de woningbouwcorporaties of groene erfafscheiding standaard te maken in nieuwbouwplannen?

Voorzitter, we zien zeker wel goede initiatieven zoals het convenant klimaatbestendige bouw, het actieplan circulaire economie en het Groenbeleidsplan maar voer het tempo op en maak scherpere keuzes want in de jaarstukken is bij geen enkele van de groene indicatoren de streefwaarde gehaald. Dat is wat de Partij voor de Dieren betreft echt een teleurstelling.

Dan verkeer voorzitter, dit college wil inzetten op de mobiliteitstransitie. Minder auto, meer fietsen en wandelen. Maar dan moet het wel veilig zijn voor fietsers en wandelaars. En dat laatste blijkt allerminst uit de jaarstukken want het aantal verkeersslachtoffers is behoorlijk gestegen en de Haarlemmers zelf vinden het er ook niet veiliger op geworden.

De gemeente Haarlem houdt vast aan herinrichtingen voordat de snelheid omlaag gaat. Daarom kan het nog decennia duren voordat alle onveilige plekken zijn aangepakt. Ondertussen wordt het steeds drukker in de stad, zowel met fietsers in alle soorten en maten, als met auto’s, bedrijfsbusjes enz.

Kinderen moeten veilig kunnen buitenspelen en naar school fietsen, dat lukt nu lang niet overal, met name vanwege gemotoriseerd verkeer.

We zien voorzichtig dat het college ook gaat onderzoeken of de snelheid ook op doorgaande routes omlaag kan, top. Wat de Partij voor de Dieren betreft wordt er zo snel mogelijk in de gehele gemeente maximaal 30km/u gereden.

Voorzitter, tot slot: koers uitzetten in een tijd waarin gemeenten steeds meer te maken krijgen met minder structureel geld en meer moeten leunen op incidenteel geld is lastig. Dat blijkt ook uit deze jaarrekening waarin we met een overschot van maar liefst 49 mln te maken te hebben. En nu is het nog ok want daardoor kan het college als t ware gaten dichten en kadootjes uitdelen bij de Kadernota. Maar als een van de oorzaken ook is dat er minder beroep is gedaan op volwassenen en jeugdzorg terwijl men er zelf bij de gemeente ook vanuit gaat dat de behoefte aan zorg niet minder is geworden dan baart me dat zorgen en vraag ik me af of we daar als gemeente onvoldoende grip op hebben gehad. Hebben we de inwoners die hulp en zorg nodig hadden voldoende kunnen helpen? En zo niet, hoe voorkomen we dat volgend jaar er weer zo’n ongewenst financieel voordeel is?

Voorzitter, de Partij voor de Dieren ziet in deze jaarrekening terug dat aan de ene kant dat het college aan de slag is gegaan, aan de andere kant blijven wat ons betreft nog belangrijke resultaten uit. We zullen in de Kadernota dan ook met voorstellen komen om sneller tot die resultaten te komen. Dank u wel.