Water­kwa­liteit in Haarlem


Monde­linge vragen

Indiendatum: 24 nov. 2022

Op 17 november jl. Is het nieuwste burgerwetenschapsonderzoek ‘Vang de watermonsters’ en het validatieonderzoek door het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) gepubliceerd. https://unievanwaterschappen.n...

1. Op landelijk niveau krijgt slechts 20 procent van de onderzochte wateren een voldoende. In de gemeente Haarlem zijn circa 14 proefmonsters genomen. Geen enkelproefmonster heeft een voldoende kwaliteit gekregen en op een aantal plekken (bijvoorbeeld sloten in de Hekslootpolder) is de waterkwaliteit als slecht beoordeeld. Hoe kijkt de wethouder naar deze resultaten?
2. Heeft de gemeente Haarlem n.a.v. dit onderzoek contact gehad met het Hoogheemraadschap Rijnland om de resultaten te bespreken of is zij voornemens dit te doen?
3. Heeft de gemeente Haarlem voldoende zicht op de oorzaken van de matig tot slechte kwaliteit van de kleine wateren binnen de gemeente?
4. Zijn er op korte termijn (voorafgaand aan behandeling integrale waterplan in Cie Beheer) al maatregelen te verwachten om de waterkwaliteit te verbeteren?

Indiendatum: 24 nov. 2022
Antwoorddatum: 24 nov. 2022

Wethouder Berkhout: Ja, dank u wel, voor de vragen. Ik ga ze even achter elkaar langs.
Uw eerste vraag is inderdaad: hoe kijken wij naar deze resultaten? Nou, in eerste instantie, de gemeente Haarlem is niet op de hoogte gebracht van de uitkomsten van het onderzoek van Natuur & Milieu. Maar in algemene zin, de slechte tot matige waterkwaliteit is de gemeente niet onbekend. Onlangs heeft ook minister Harbers de Tweede Kamer erop geattendeerd dat het slecht gesteld is met de waterkwaliteit in de Nederlandse wateren. En dat er maatregelen nodig zijn om de doelstellingen van de Europese Kaderrichtlijn Water in 2027 te behalen. En die zijn ook van toepassing op Haarlem.

Uw tweede vraag is: heeft Haarlem contact gehad met het Rijnland, naar aanleiding van het onderzoek? Nogmaals, de gemeente is niet op de hoogte gebracht van dit onderzoek. Er is naar aanleiding van dit onderzoek dan ook geen contact geweest met het hoogheemraadschap. Wel is de gemeente op dit moment bezig met het opstellen van het Waterplan, zoals u ook zegt, waarin het Hoogheemraadschap van Rijnland als waterkwaliteitsbeheerder participeert. En het onderwerp waterkwaliteit van de Haarlemse wateren ook aan bod komt. Dus ja, dat komt in het Waterplan terug.

Uw derde vraag, zegt u: hebben we voldoende zicht op de oorzaken van de matige tot slechte kwaliteit van de wateren binnen de gemeente? Nou, de oorzaken van de slechte waterkwaliteit worden veroorzaakt door bronnen in het landelijk gebied, maar ook in het stedelijk gebied. Veel wateren in Haarlem staan in verbinding met het boezemwater. En het boezemwater heeft een hoge nutriëntenaanvoer vanuit de zuidelijk gelegen Bollenstreek en andere landbouwgebieden. Dus dat is de ene kant van de oorzaak van de waterkwaliteit. Dus dat nutriëntenrijk water heeft een grote invloed op de biodiversiteit en waterkwaliteit. Daarnaast zijn er ook bronnen afkomstig uit stedelijk gebied. Om een aantal te noemen: 2 overstort van riolering, het overmatig voeren van watervogels, de nalevering van nutriënten uit de waterbodem, bladresten van begroeide oevers en foutief aangesloten huisaansluitingen op het hemelwaterriool. Ja, die hebben we ook.

Dan is de laatste vraag: zijn er op korte termijn - dus u zegt voorafgaand aan het Waterplan- al maatregelen te verwachten om de waterkwaliteit te verbeteren? Daar is het antwoord op: de gemeente voert reeds het beleid om zoveel mogelijk dakoppervlak van de gemengde riolering af te koppelen. U ziet ook der Hemelwaterverordening in de Commissie Beheer volgende week. En dit voorkomt de kans op overstort van het rioolwater op het oppervlaktewater. Daarnaast probeert, net als het laatste punt van de vorige vraag, de gemeente de foutief aangesloten huisaansluitingen zoveel mogelijk te voorkomen. En ook leggen we natuurvriendelijke oevers aan. Helaas - en dan heb ik een heel lang antwoord - maar als je een natuurvriendelijke oever aanlegt maar het water is nog steeds nutriëntrijk, heeft dat eigenlijk een minimaal effect op de biodiversiteit. Dus dat is lastig. Hier tot slot, het hoogheemraadschap is bevoegd gezag voor het beheer van de waterkwaliteit. En zij moeten ook een rol spelen in de zorg voor de nalevering van de verkleining van nutriënten in de waterbodem, door bijvoorbeeld baggerwerkzaamheden uit te voeren. En het Rijk heeft mogelijk momenteel planvorming om de emissie op wateren vanuit stedelijk en landelijk gebied drastisch te verminderen. Het lijkt erop dat deze binnenkort … Volgens mij zijn die ook gisteren gepresenteerd, eerlijk gezegd. Dus er wordt op rijksniveau met het Nationaal Programma Landelijk Gebied een maatregelenpakket uitgewerkt. En daar moeten we nog even op wachten. Want ik weet ook niet of dat gevolgen heeft voor de gemeente Haarlem.

Dus tot zover.