Bijdrage in eerste termijn bespreking Kadernota 2023

Voorzitter, Ik zal me zoveel mogelijk beperken tot thema’s die volgens de PvdD van levensbelang zijn, voor alle levende wezens, inclusief de mens, ook om overlap met andere partijen te voorkomen.

De fractie van de Partij voor de Dieren wil de gemeenteraad nogmaals bedanken voor het aannemen van de motie 'noodtoestand voor de biodiversiteit'. Dat is meer dan symboliek, woorden doen ertoe. Bewust van een crisis, zijn mensen eerder bereid tot actie.

Om extra vaart te maken met het versterken van de biodiversiteit in onze stad, dienen wij een aantal moties in. Deze moties hebben naast een versterking van de biodiversiteit ook voor de gezondheid van de Haarlemmers een positief effect en helpen de stad weerbaarder te maken in tijden van veranderend klimaat. Ze dienen dus meerdere doelen. Omdat we ons realiseren dat middelen schaars zijn en dit nieuwe college vooral actie wil is het merendeel van onze moties zeer kostenefficiënt, effectief, in samenspraak met, of zelfs op initiatief van bewoners te realiseren en snel te implementeren. Zoals bijvoorbeeld het vergroenen van gevels. Klimplanten als wilde kamperfoelie en hop groeien snel en er hoeven slechts een paar tegels voor de gevel te worden gelicht. Klimop tegen een gevel geeft niet alleen beschutting voor vogels en insecten, maar heeft ook een isolerend effect. De gemeente kan starten door het goede voorbeeld te geven door zoveel mogelijk gemeentelijke muren te voorzien van klimplanten. Zoals de uitbouw uit de jaren 40 van het Stadhuis op de Koningsstraat, hoeveel mooier zal dat er niet uitzien als groene gevel? Veel hoeft het niet te kosten, een klimplant heb je voor een paar euro, biologische potgrond ook.

Om de inwoners van Haarlem extra te betrekken bij de enorme klus die we te doen hebben om het tij voor de insecten te keren, ziet de PvdD graag dat de gemeente Haarlem zich aansluit bij het initiatief 'Nederland zoemt'¹. Dit is een project van IVN Natuureducatie en Natuur en Milieu, waarbij gemeenten, bedrijven en inwoners worden gestimuleerd om zich samen in te zetten om hun omgeving geschikter te maken voor de wilde bij. Deze motie heet 'Haarlem zoemt'. Een mooie kans om als gemeente nog actiever met dit thema aan de slag te gaan.Haarlem worstelt om het groenareaal substantieel te laten groeien door de vele ruimteclaims. Een deel van de oplossing ligt ons inziens in het water, middels drijvende tuinen. Goed ingerichte drijvende tuinen vormen een oase voor insecten, maken de leefomgeving van mensen een stuk aantrekkelijker en bieden schuilgelegenheid voor dieren en een kans om op het droge te komen voor in het water geraakte katten. Een win-win-win situatie dus middels onze motie 'Drijvende tuinen'.

Voorzitter, rioolheffing vinden de meeste mensen geen fijne belasting, je ziet en merkt niets van het riool, tenzij het misgaat tijdens heftige regenbuien. Het riool is echter een van de belangrijkste onderdelen van klimaatadaptatie. Daarom onze motie voor een onderzoek voor korting op de rioolheffing indien je het regenwater afkoppelt en de tuin klimaatbestendig inricht, (lees: tegels en kunstgras eruit, inheemse planten erin!). En laten we het bij nieuwbouwprojecten gelijk goed doen door de tuinen direct bij aanleg groener en klimaatbestendiger in te richten en dit desnoods bij de aankoop vast te leggen.

Voorzitter, u hoort het, wij zien veel mogelijkheden om Haarlem groener, biodiverser en klimaatadaptatiever te maken. En dan kom ik gelijk op een punt van de Kadernota waarbij wij vraagtekens hebben. Klimaatadaptatie staat nu als stelpost vermeld en wordt gekoppeld aan herinrichtingsopgaven. Vanwege de planvorming is het bedrag nu nog laag en loopt het de komende jaren op tot 1,17 miljoen euro. Daarnaast is er een potje met subsidie voor particulieren van 150.000 euro. Echter, in veel delen van de stad is het aandeel particuliere ruimte veel groter dan de openbare ruimte dus qua investeringen staat dat niet helemaal in verhouding. In het coalitieakkoord lees ik de wens om jaarlijks 250.000 euro extra in te zetten op klimaatadaptatie. Onze vraag aan het college is of dit gewenste extra budget autonoom is of zogenaamd koppelbudget? Onze oproep aan het college is om namelijk ook budget te reserveren voor autonome klimaatadaptatieprojecten. Dat biedt ruimte om zogenaamde quick wins te realiseren, ook buiten de geplande ruimtelijke ontwikkelingen. Wij dienen dan ook een motie in om een quick scan te maken van snel te implementeren klimaatadaptie acties en roepen het college op hier ruimte voor te reserveren in de meerjarenbegroting.

Voorzitter, ten aanzien van de duurzaamheidsbegroting en de Route Duurzaamheid een korte vraag: in de paragraaf over de duurzaamheidsbegroting valt het op dat in de Route Duurzaamheid wordt gesproken van inspanningen die tot bijna een reductie van 50% CO2 uitstoot gaan leiden. Er staat nu in de Kadernota (blz 25) dat de routekaart naar 55% reductie wordt doorontwikkeld. Maar ik neem aan dat dit wordt opgeschaald naar 60% conform huidige ambities kabinet en coalitieakkoord. En verder, in het coalitieakkoord doet het college aanvullende voorstellen voor de energietransitie. Mijn vraag is of deze extra middelen zijn gebaseerd op berekeningen om die 10% reductie te halen? Want ik lees dat juist op het meetbaar maken van CO2 reductie wordt ingezet.

Tot slot voorzitter, we merkten het al op bij het jaarverslag, maar ook in deze Kadernota staat geen woord over dieren. In Haarlem wonen meer dieren dan mensen en ook zij hebben recht op een fijn bestaan. De PvdD vindt dat de gemeente een veel actievere rol kan spelen om dierenwelzijn te bevorderen. Niet alleen de wettelijke taken uitvoeren, maar ambitieuzer zijn. De Partij voor de Dieren vindt het vreemd om belasting te heffen op levende wezens, op huisgenoten. De hondenbelasting is in de Middeleeuwen ingevoerd om hondsdolheid en het aantal zwerfhonden terug te dringen en als de eerste wegenbelasting, voor hondenkarren. Deze belasting is niet meer van deze tijd en komt niet ten goede aan honden en hondeneigenaren. Wij dienen daarom een motie in om de hondenbelasting af te schaffen.

Tot zover voorzitter.

¹ NAV Routekaart Duurzaamheid

Wij hebben de doelstellingen uit het Klimaatakkoord vertaald naar de gemeente Haarlem. Hieruit volgt dat Haarlem, om in lijn te komen met het Klimaatakkoord, 51% (311 kton CO2) aan emissies moet hebben gereduceerd in 2030 ten opzichte van 2017. Uit de berekeningen van CE Delft blijkt dat Haarlem op basis van de huidige autonome ontwikkelingen, groei van de stad en Haarlems beleid in totaal uitkomt op een 40% (243 kton CO2) emissiereductie in 2030 ten opzichte van 2017, met een bandbreedte van 30 tot 52% emissiereductie. Daarom zijn er in de routekaart aanvullende plannen opgenomen. Hiermee komt de prognose uit op bijna 50% CO2-reductie.

Coalitieakkoord gaat uit van 60% conform beleid kabinet. Er moet dus nog een tandje bij.